Okres wczesnego dzieciństwa to okres krytyczny dla rozwoju otyłości. Ponad 90 % przypadków otyłości występującej w wieku rozwojowym – to tzw. otyłość prosta ( pierwotna). Przedszkole jest miejscem, gdzie ujawniają się złe nawyki żywieniowe.
Zagrożenia związane z otyłością
Otyłość jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń w rozwoju somatycznym dzieci. Nadmierne przyrosty masy ciała są spowodowane przewlekłym brakiem równowagi pomiędzy energią pobraną z pożywienia, a wydatkowaną przez organizm. Otyłość może powodować różne niekorzystne zmiany w organizmie dziecka, a później osoby dorosłej. Do najczęściej występujących powikłań związanych z nadmiarem masy ciała u osób dorosłych zaliczamy: choroby układu krążenia, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu 2.
Powikłania już u dzieci
Nadciśnienie tętnicze, zaburzenia gospodarki lipidowej, obniżony poziom sprawności fizycznej, zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa i kończyn mogą wystąpić już w wieku dziecięcym. Oprócz powikłań zdrowotnych wynikających z nadwagi i otyłości mogą wystąpić też problemy psychospołeczne i emocjonalne. Otyłość ma wpływ na sposób postrzegania dziecka zarówno przez samego siebie, jak i przez otoczenie. Dzieci w wieku przedszkolnym, wchodząc w relacje z rówieśnikami:
- dowiadują się, że są grube,
- doświadczają, że są mniej sprawne w zabawie, powolniejsze w samoobsłudze,
- czują się nieatrakcyjne.
Brak akceptacji ze strony rówieśników może doprowadzić do konfliktów czy agresywnego zachowania dziecka.
Profilaktyka jak najwcześniej
Warto jak najwcześniej podejmować działania profilaktyczne. Postawy i zachowania żywieniowe utrwalone we wczesnym dzieciństwie mają tendencje do przetrwania. U dziecka w wieku przedszkolnym można stosunkowo szybko skorygować nieprawidłowe wzorce i nawyki związane z jedzeniem, oczywiście przy zmianie dotychczasowych złych nawyków w rodzinie. Profilaktyka otyłości wymaga zmiany w stylu życia w kierunku prozdrowotnym wszystkich członków rodziny, a nie tylko dziecka. Szczególnie dotyczy to rodzin, w których nadwaga lub otyłość już wystąpiła.
Autor: Małgorzata Więch
Instytut Matki i Dziecka